Droogte in de tuin en wat kunnen we er aan doen . 

De zomer van 2017 was warm en droog maar ook dit jaar in 2018, genieten we reeds 3 maanden van zonnig , warm en zeer droog weer, heerlijk om buiten te leven, te genieten als waren we in een of ander zuiders land. Keerzijde van de medaille is dat de tuin er onmiskenbaar onder te lijden heeft en we eind juli ahw reeds met het intreden van de herfst te maken hebben. 

Als hortensiakweker met honderden moederplanten in volle grond en duizenden in pot wordt je er dagelijks mee geconfronteerd en zoek je continu naar oplossingen om alles er ondanks het weer , mooi en gezond uit te laten zien . 

Als het klimaat echt deze weg op gaat dan is het m.i. belangrijk dat we met een aantal zaken rekening houden en vooral bij de aanplant de nodige voorzorgen nemen om zo toch ook bij extreme omstandigheden nog van onze tuin te kunnen genieten , zonder dat het een sleur wordt.

Het is eens te meer duidelijk dat de paniculata (pluimhortensia )in deze weersomstandigheden het langst en best weerwerk bieden . De zon deert hun niet en ze zijn ook droogteresistenter dan de andere soorten. Maar toch zullen we vooral bij de aanplant van alle soorten best wat extra voorzorgen nemen . 

Voorzorgsmaatregelen bij aanplant in lichtere zanderige gronden 

Zandgrond warmt zeer snel op en houdt bijna geen water vast , dus moeten we deze gaan verbeteren bij aanplant om later bij warme en droge zomers minder inspanningen te moeten leveren om de planten in conditie te houden . Ook bij de zwaardere gronden ,die beter vocht vasthouden kunnen sommige van onderstaande maatregelen hulp bieden.

Voorzie ruime plantgaten, 2 tot 3 x volume van de pot waarin je plant staat ,meng je bestaande grond met goede geschikte potgrond met veel humus en voeg een middel toe dat water helpt vasthouden  

Bentoniet : natuurlijk kleimineraal dat de watercapaciteit van je zandbodem gevoelig verhoogt, het uitspoelen van meststoffen vermindert en de structuur van je bodem verbetert (dosering ca. 80gr per plantgat zou moeten volstaan ), breng ook onderaan het plantgat een klein laagje vermengd met de grond aan , meng rest doorheen grond van plantgat.

Terracottem : bodemverbeteringstechnologie ontwikkeld door professor Willem Van Cotthem van de universiteit Gent, bestaande uit hydroabsorberende polymeren, voedingstoffen en wortelgroeistimulatoren . Dit liet toe in moeilijke gebieden bomen en struiken meer groei-en overlevingskans te geven. De polymeren zuigen zich vol water en geven dit langzaam af aan de wortelharen van de planten , vooral onderaan het plantgat aan te brengen , dit vermindert de watergift met 50% !!  Het organisch materiaal stimuleert bovendien de bladontwikkeling en wortelgroei. https://www.terracottem.com/nl/terracottem-bodemverbeteringstechnologie

Watercrystallen- Aquaperla (Dcm)- deze polymeren (korrels) bestaande uit polyacrylaat en polyacrylamide nemen tot 100 keer hun gewicht aan water en voedingselementen op en geven dit aan de haarwortels van de plant langzaam terug, er is minder waterverlies door verdamping , minder uitspoeling en...er moet ook veel minder frekwent extra water gegeven worden , in zandgrond - 100-200 gr max. per M2.

Mulchlaag : een mulchlaag van een vijftal cm kan voorkomen dat je grond minder snel uitdroogt, de mulchlaag kan uit allerlei organisch materiaal bestaan : compost, cacaodoppen, pellets, schors , hakseling , een dunne laag gras , grind enz... Je voorkomt er ook onkruid mee, bodem blijft koeler en het is een organische verrijking van je grond. De meeste mulch zal de PH van je grond laten stijgen , door dit aan te vullen met eikenblad, dennenaalden, denneschors kan je dit weerom verlagen. Niet verteerde materialen zoals hakseling en gras kunnen tijdelijk voor het composteringproces stikstof aan de grond onttrekken, wat extra voeding kan in deze periode een oplossing bieden.

Als de omliggende grond volledig uitgedroogd is (poeder) dan zal bij aanplant van nieuwe planten , ondanks hoge watergift, de droge grond rond het plantgat er voor zorgen dat de kluit van de plant sneller zijn water kwijt raakt , gebruik daarom één van hoger vermelde bodemverteringsproduten ( Bentoniet, Terracottem, Aquaperl ).

Met welk water geven we extra watergift aan onze planten ?

Leidingwater : 

Het hoeft geen betoog dat leidingwater een laaste toevluchtmiddel dient te zijn, niet alleen is het duur, het is ook niet zo gezond voor de planten , ideaal zou zijn om het leidingwater in een open ton op te slaan en dan een dag te laten rusten , zodanig dat de chloor er uit verwijderd geraakt en de micro-organismen in je grond niet aantast.  Bovendien zal dit water dan op omgevingstemperatuur komen en je planten geen koude schock bezorgen, hortensialiefhebbers die blauwe hortensia’s wensen te behouden kunnen aan dit water een klein beetje azijn toevoegen om de kalkrijkheid er van te neutraliseren.  

Regenwater : dit geschenk uit de hemel is meestal licht zuur en dus perfect voor je hortensia’s , gelukkig zijn in recentere woningen grotere reservoirs voorzien, terwijl in oude woningen dit meestal maar 3.000 tot 5.000 L was, nu heb je vaak 15.000 tot 20.000 L.

Oppervlaktewater : vijvers, beken, rivieren geven een goede bron aan water voor onze planten, alleen zal bij extreme droogte ook hier vaak een tekort aan ontstaan.

Bronwater- boorput -steenput : bronnen die vrij ondiep zijn (bv. 15m ) geven wel voldoende water, maar bevatten meestal vrij veel ijzer, vermijdt daarom beregening bovenaf, maar geef hiermee water aan de voet . Nog beter is dat je het water in een reservoir (grote tonnen, oud zwembadje, vijver ) laat lopen en het ijzer een dag of zo laat bezinken .

Waterrecuperatie : wie een klein zwembadje voor de kinderen heeft dient dit regelmatig wel eens van vers water te voorzien, eens de chloor er uitverdampt is, kan je dit water perfect voor je planten gebruiken . 

Op welk tijdstip geven we best water ?

Tijdstip van water geven : om zo efficient mogelijk water te geven is het best om dit ‘s avonds of ‘s morgens vroeg te doen  . Het is wettelijk nu slechts toegelaten tussen 20u en 8u ‘smorgens water te geven. Wie met een beregening (sproeiers, sprinklers, vernevelaars) bovenaf werkt doet dit best ‘s morgens vroeg, zodanig dat de planten niet de hele nacht ‘nat’ staan en schimmels minder kans krijgen . Wie met beregening aan de voet werkt (druppelsystemen) kan dit best ‘s avonds doen . 

Hoe vaak moeten we water geven ?

Frekwentie van water geven - planten niet lui maken ( zolang ze ‘s morgens na de dauw er weer fris bij staan géén watergift , indien wel nog verfrommeld - veel water geven meer dan 20L per plant. Beter 2 tot 3 x per week veel water geven dan iedere dag klein beetje. En op deze manier is het ook géén dagelijkse klus, rest er vrije tijd voor andere zaken , zoals genieten van de mooie zomeravonden. 

Hoeveel water moeten we bij droogte aan de planten geven ? 

*Hoeveelheid van water geven : vele tuiniers geven water met de tuinslang, maar hebben ze enig idee hoeveel water ze dan effectief aan hun planten gegeven hebben ? Een simpele tip is om met je tuinslang een emmer water te vullen en het aantal seconden te tellen, op die manier weet je dat het bv. 25 of 30 seconden duurt om 10L water aan je plant te geven , 10L op 1m2 wil gemiddeld zeggen dat je tot tien cm de grond bevochtigd , beter dus om om de paar dagen 20L tot 30L te geven dan iedere dag 10L , je raakt dan dieper in de ondergrond en deze lagen drogen minder snel uit. 

Vooral wie van de voordelen van terracottem, bentoniet of aquaperla wenst te genieten is het belangrijk om er bij de watergift voor de zorgen dat het water effectief tot bij de plantenwortels en substraten raakt. Beter is het dan éénmaal in de week , echt overvloedig water te geven (bv. 3 emmers/plant) , dan iedere dag een paar liter.

Wat zijn de ideale hulpmiddelen om water te geven in de tuin ?

Een goede gieter met broes die niet te zwaar is en aldus makkelijk te hanteren is veel geld waard , ideaal is er een van zo een 7 - 8L , met grotere modellen (12L) is het echt na enige dagen wel ahw een labeur om er mee rond te lopen. 

Een degelijke tuinslang is geen overbodige luxe in combinatie met een goede pistoolbroes maken ze het water geven (aan de voet) heel wat makkelijker

In borders kunnen druppelslangen heel wat tijd besparen , de meeste druppelslangen geven per gaatje 2 tot 3L per uur af en besparen je heel wat werk. 

Een ander systeem is het toepassen van druppelaars per plant of pot, ze geven via computer aan iedere plant langzaam een welbepaalde hoeveelheid water of er zijn ook systemen waar je de druppellaars kan regelen en de hoeveelheid water die ze afgeven kan aanpassen aan de noden van de plant.

sproeisystemen  zijn meer waterintensief, dwz ze verbruiken meer water (minder efficient)maar kunnen wel op kortere tijd grote oppervlaktes van het nodige vocht voorzien , gebruik ze bij voorkeur in de vroege morgen, zodanig dat je planten niet de hele nacht in vochtige omstandigheden blijven staan en schimmels opduiken.Je kan gebruik maken van klepelsproeiers, roterende naansproeikoppen, vernevelaars  enz..

Overleven van de planten is belangrijker dan er perfect mooi uit zien !

Bij aanhoudende extreme temperaturen, droogte, wind en een nijpend tekort aan (regen)water kan je keuzes gaan maken ,zorg er voor dat je zeldzame planten het overleven, geef ook de recent aangeplante struiken en bomen extra aandacht. Probeer ze toch minimaal 1 x per week een 20 tot 30 liter water te geven , geef dit zeer langzaam en doe dit 's avonds of 's morgens heel vroeg, zorg er ook voor dat je bodem met een flinke mulchlaag van ca 5cm goed afgedekt is om verdamping te beperken. Bij hittegolven kan zelf voor wat schaduw zorgen (parasol, wit laken ) ook best wel helpen!

I